Sốt rét là một bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Plasmodium gây nên và do muỗi Anophen truyền từ người bệnh (người có ký sinh trùng sốt rét) sang người lành. Vậy cách nhận biết muỗi Anopheles và phòng chống sốt rét như thế nào? Câu trả lời sẽ có trong bài viết này.
1. Thông tin cơ bản về muỗi Anopheles


Hiện nay trên toàn thế giới tồn tại hơn 400 loài muỗi dòng Anopheles trong đó loài xếp trong nhóm truyền bệnh sốt rét khoảng 70 loài. Tại Việt Nam cũng có 15 loài muỗi Anopheles truyền bệnh nhưng có 3 loài phổ biến nhất là Anopheles minimus, Anopheles dirus và Anopheles epiroticus.
Anopheles minimus phân bố chủ yếu ở vùng rừng núi có độ cao dưới 1.000 mét, địa hình phổ biến ở các vùng rừng núi phía Bắc của nước ta, phát triển mạnh vào đầu và cuối mùa mưa. Muỗi Anopheles dirus tập trung ở khu vực các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên và sinh sản mạnh vào giữa mùa mưa. Cuối cùng là Anopheles epiroticus tập trung ở các vùng nước lợ ven biển khu vực Nam Bộ và phát triển trong suốt cả mùa mưa.
Muỗi Anopheles trưởng thành thường có màu nâu sẫm và đen, cơ thể được chia làm ba phần đầu, ngực, bụng. Khác với những loài muỗi khác, lúc nghỉ ngơi phần bụng của muỗi Anopheles sẽ hướng lên, không hướng xuống dưới. Chiều dài của cơ thể muỗi bằng với chiều dài của vòi, trên cánh có các vẩy màu đen trắng.
Loài muỗi sốt rét này thường sinh sản tại những vùng nước ngọt. Trứng muỗi có khả năng tồn tại ở nhiệt độ lạnh. Muỗi cái giao phối nhiều lần trong vòng đời dù chỉ sống được vài tuần đến một tháng.
2. Các giai đoạn hình thành và phát triển của muỗi Anopheles
Cũng giống với những loài muỗi khác, vòng đời sinh trưởng muỗi Anopheles sẽ trải qua 4 giai đoạn phát triển (trứng, ấu trùng, nhộng và muỗi trưởng thành).


Giai đoạn muỗi Anopheles đẻ trứng: Muỗi cái trưởng thành đẻ từ 50 đến 200 trứng. Trứng đẻ đơn lẻ trực tiếp vào nước và đặc biệt hơn những loài khác, trứng của muỗi Anopheles có phao nổi ở hai bên. Trứng không chịu được khô hạn và nở chi trong vòng 2 đến 3 ngày và có thể mất 2 đến 3 tuần trong vùng khí hậu lạnh hơn.
Giai đoạn ấu trùng: Trái với những loài muỗi thông thường khác, ấu trùng muỗi Anopheles không có vòi hô hấp. Vì vậy cơ thể chúng phải song song với mặt nước để phục vụ cho quá trình hô hấp. Nguồn thức ăn chủ yếu của ấu trùng muỗi Anopheles bao gồm tào, vi khuẩn và vi sinh vật khác trong nước.
Ấu trùng lột xác qua 4 giai đoạn rồi biến thành nhộng. Giống với ấu trùng, nhộng thường xuyên ngoi lên bề mặt nước để thở thông qua cặp vòi hô hấp trên phần đầu ngực. Sau một và ngày, mặt lưng của phần đầu ngực tách ra và muỗi trưởng thành xuất hiện.
Giai đoạn muỗi Anopheles trưởng thành: Muỗi sau khi tách ra từ nhộng sẽ nằm nghỉ ngơi trên mặt nước một thời gian ngắn để hong khô và các bộ phận trên cơ thể. Một con muỗi Anopheles trưởng thành có thân hình mảnh dẻ với 3 phần: đầu, ngực và bụng. Sau khi đủ cứng cáp chúng sẽ bay đi và thực hiện nhiệm vụ của từng loài:
+ Muỗi đực hút mật hoa để tồn tại.
+ Muỗi cái hút máu người để nuôi trứng và sinh sản khi có đủ máu.
3. Cơ chế lan truyền bệnh của Anopheles


Ký sinh trùng sốt rét được đưa vào cơ thể người do loài muỗi Anopheles mang mầm bệnh đốt máu người. Ký sinh trùng xâm nhập vào tế bào gan qua đường máu và phát triển nhân lên tại đây.
Trong thời gian phát triển ở gan, người bệnh không cảm thấy bị ốm. Sau khoảng 9 ngày và có thể lâu hơn tùy từng loài, ký sinh trùng (gọi là thể hoa thị) tỏa vào máu, xâm nhập vào hồng cầu và lại nhân lên phá vỡ hồng cầu gây nên cơn sốt.
Vài ngày sau sự xuất hiện triệu chứng sốt đầu tiên một số ký sinh trùng phát triển thành giao bào là giai đoạn giới tính của chu kỳ phát triển. Giao bào xuất hiện ở máu ngoại biên. Muỗi Anopheles hút máu người có giao bào sẽ bị nhiễm ký sinh trùng lại tiếp tục một chu kỳ sinh sản mới trong cơ thể muỗi, vào cuối chu kỳ này xuất hiện thoa trùng, thoa trùng đi lên tuyến nước bọt và ở đó cho đến khi muỗi đốt người, thoa trùng được truyền vào người lại tiếp tục một chu kỳ mới trong người ... Chu kỳ phát triển của ký sinh trùng sốt rét trong người khoảng từ 9-12 ngày tùy điều kiện nhiệt độ, ẩm độ của môi trường.
4. Môi trường sống của muỗi anopheles và cách phòng tránh


Mỗi loài Anopheles đều có môi trường sống tự nhiên thích hợp như muỗi Anopheles minimus thích sống ở bìa rừng có suối nước trong chảy chậm, muỗi Anopheles dirus ưa sống trong rừng sâu ở những vũng nước đọng trong rừng, bẹ lá hay vết chân thú rừng rất phong phú trong các vùng mưa nhiệt đới. Nơi muỗi thích đẻ nhất là các vũng nước, rãnh nước, những nơi nước lặng trong suối nước chảy chậm, ruộng nước, kẽ lá và vũng nước mưa, những dụng cụ chứa nước nhân tạo như vại, bể tắm, bể nước.
Nhìn chung, bệnh sốt rét là căn bệnh nguy hiểm chưa có thuốc điều trị và vắc xin đặc hiệu. Vì vậy, công tác phòng bệnh cần được chú trọng và chủ động thực hiện bằng những biện pháp như sau:
+ Dọn dẹp sạch sẽ các lá ướt hay gỗ chết từ khu vực sân của bạn. Các khu cỏ dại nên giữ độ cao vừa, không nên để chúng mọc tùm lum tạo điều kiện cho muỗi Anopheles sinh trưởng.
+ Ngoài các phương pháp tự nhiên như trên chúng ta cũng có thể áp dụng một số phương pháp vật lý được sử dụng phổ biến hiện nay như vợt bắt muỗi.
+ Hay khi có đợt cao điểm bệnh sốt ré nên thực hiện phun hóa chất diệt muỗi tại khu vực, ngăn ngừa sự lây lan ký sinh trùng sốt rét.
+ Hoặc lắp đặt cửa lưới chống muỗi giúp ngăn cản không cho muỗi Anopheles và các loài côn trùng khác xâm nhập vào nhà nhưng vẫn đảm bảo không gian trong nhà thoáng mát. Bên cạnh đó bạn cũng có thể sử dụng nhang muỗi, bình xịt, bôi kem chống muỗi,...
Hiện này luoihoaphat.vn đang cung cấp rất nhiều loại cửa lưới chống muỗi để quý khách có thể tham khảo như:
-
Cửa lưới chống muỗi tự cuốn
-
Cửa lưới chống muỗi giá rẻ
-
Cửa lưới chống muỗi dạng xếp
-
Cửa lưới chống muỗi dạng lùa
-
Cửa lưới chống muỗi cố định
Trên đây là những thông tin liên quan đến muỗi Anopheles cũng như cơ chế lan truyền bệnh của muỗi Anopheles. Hy vọng thông qua những chia sẻ này sẽ giúp bạn có những phương pháp phòng ngừa muỗi Anopheles tấn côn. Nếu quý khách hàng quan tâm đến lắp cửa lưới chống muỗi Anopheles thì hãy liên hệ trực tiếp đến luoihoaphat.vn.
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI & NỘI THẤT HÒA PHÁT
VPGD: Phòng 1105 - Tòa CT2 - C14 Bộ Công An - Tố Hữu - Hà Đông - Tp Hà Nội
Tel: 0969805626 / Phone: 0969 805 626
Website: https://luoihoaphat.vn/
Kết nối Fanpage: https://www.facebook.com/luoichongcontrunghoaphat/
Xem thêm: